Bij kinderen wordt de basis voor de toekomst gelegd, ook als het gaat om een gezonde leefstijl. Daarom is lesmateriaal rond het aanleren van gezonde gewoonten een belangrijk onderdeel van het aanbod van Sport IKC Het Startblok. Sinds anderhalf jaar geeft BGN-gewichtsconsulent Maartje van den Berg twee keer per jaar les over voeding aan alle klassen van de school. “Je ziet dat de broodtrommeltjes gezonder worden.”
Volgens Chris Merkx, directeur van de basisschool, is er veel onwetendheid bij ouders. “Het ís voor consumenten ook lastig om de gezonde keuze te maken. In ogenschijnlijk gezonde snacks zitten tientallen suikerklonten verwerkt en niet iedereen weet dat Fristi niet alleen zuivel en vruchten bevat, maar vooral suiker. Dat is geen onwil van ouders, maar heeft wel grote impact op de keuzes die kinderen nu en op latere leeftijd maken. Daarom vinden wij het belangrijk om een expert te betrekken bij onze lessen over voeding.”
Maatwerk per klas
Maartje geeft les aan alle klassen en sluit daarbij aan op het niveau van de groep. “Aan groep 1 en 2 geef je vanzelfsprekend een andere uitleg dan aan groep 7 en 8. Maar ook tussen groep 1 van de ene school en groep 1 van de andere school zit verschil. Bij de school van Chris merk ik bijvoorbeeld dat kinderen die al vóór groep 1 naar de kinderopvang gingen, gezonder eten dan de kleuters op andere scholen, omdat de kinderopvang daar al jarenlang een sterk, gezond voedingsbeleid heeft. Ouders en kinderen zijn het helemaal gewend om fruit en groenten als snack mee te geven, en volkoren boterhammen als lunch. Op de kennis die er al is, sluit ik mijn lesmateriaal aan.”
Zien eten doet eten
Theorie wordt afgewisseld met praktijk. “De kleuters nodig ik op een speelse manier uit om na te denken over waarom je fruit moet eten. ‘Om te rennen en te springen’, zeggen ze dan. En dat wordt natuurlijk ook even voorgedaan”, zegt Maartje. “Oudere kinderen leer ik hoelang de darm is door ze die lengte uit te laten knippen. Groep 8 gaat zelf op onderzoek uit, bijvoorbeeld door op internet uit te zoeken waarvoor je eiwitten nodig hebt. Om de theorie tot leven te wekken gaan we zelf koken en natuurlijk ook proeven. En zo zie je dat kinderen groenten proeven die ze thuis niet eten. Puur omdat ze het hun klasgenootjes ook zien doen. Pas kwam een ouder naar me toe met de vraag hoe ik het voor elkaar had gekregen dat haar zoontje nu wél tomaat en komkommer lust. ‘Zien eten doet eten’, zeg ik dan.”
Bewuste keuze faciliteren
Volgens Chris hebben de lessen van Maartje een grote impact. “Het mooiste zou zijn als ieder kind thuis al meekrijgt wat wel en niet gezond is. Maar niet iedere ouder heeft de kennis om zijn of haar kind gezonde gewoonten mee te geven. Als wij als school, maar ook als overheid en gemeente, die verantwoordelijkheid niet nemen, dan doet niemand het. We kunnen het natuurlijk verbieden om koek als snack mee te nemen of om snoep te trakteren bij een verjaardag, maar ik denk dat het beter werkt om uit te leggen waaróm een banaan een gezondere keuze is. Zodat als onze leerlingen voor de keuze staan ‘neem ik Fristi of melk’, zij een bewuste keuze kunnen maken. En dat dat over twintig jaar nog zo is, want de kennis die zij nu opdoen is het fundament voor later.”
Verantwoordelijkheid nemen
Maartje vult aan: “Overgewicht is een groot probleem, ook bij jongeren. Als wij nu niet onze verantwoordelijkheid nemen, dan hebben we straks een problematisch ongezonde samenleving waar de zorgkosten flink oplopen. Ik vind het goed van Chris dat hij als basisschool de verantwoordelijkheid neemt en op die manier een steentje bijdraagt aan zijn leerlingen. En er zijn nog meer BGN-gewichtsconsulenten met dezelfde expertise die hun kennis ook kunnen delen. Dus beste overheid of school; ga met hen in gesprek!”
Maartje en Chris trekken samen op in de aanvraag van subsidies bij de gemeente. De komende twee lesjaren worden gefinancierd uit subsidies die onderdeel zijn van het Preventieakkoord.